+ مناره زیار در ۳۰ کیلومتری شرق اصفهان و در ساحل جنوبی زاینده رود واقع شده و تزئینات آجری زیبایی دارد. زمان ساخت آن را قرن ششم هجری میدانند. نام زیار که به محل استقرار این مناره اطلاق میشود، به احتمال قوی، با دوره حکمرانی مرداویج زیاری ارتباط دارد که در آغاز قرن چهارم، شهر اصفهان پایتخت وی بوده است و در ساحل زاینده رود قصرهایی برای سکونت و مراکز اداری حکومت وی بنا شده بود.
منار زیار:تنها نمونه منار سه طبقه اصفهان که ماندگاری سالم داشته موقعیت جغرافیایی:روستای زیار در نزدیکی کناره های زاینده رود در فاصله ۲۵ کیلومتری در مشرق اصفهان که مناره نزدیک روستا بر پا شده است.
این مناره بر روی تکه پایه آجری و هشت گوشه در سه طبقه بنا شده است و دو طبقه فوقانی مناره با استفاده از شیوه قطاربندی تزئین شده و در پایه مناره مسجدی وجود داشته که اثری از آن در دست نیست.
مناره زیار تنها نمونه منارههای سه طبقه اصفهان است که تاکنون به حالت اصلی خود باقی مانده و در آن تصرف و مداخلهای نشده و خرابی کمتر در آن راه یافته است.
ارتفاع این مناره بالغ بر ۵۰ متر است و ۱۶۰ پله دارد، سال ساختمان آن در کتیبههای موجود منار ذکر نشده اما “مایرون بمنت سمیث” که راجع به منارههای اصفهان تحقیقاتی کرده سال ساخت آن را پس از مقایسه با سایر منارههای این دوره از نظر معماری و نوع تزئینات و آرایش آن همزمان با ساخت مناره ساربان و بین سالهای ۵۵۰ تا ۶۸۸ هجری میداند.
این منار سلجوقی یک بنای آجری است که ساق آن تا ارتفاع سه متری هشت ضلعی و بقیه بدنه منار به صورت گرد بوده و بالاترین نقطه منار به صورت یک مکعب است که چنین شکلی تنها در این منار وجود دارد، این بنا بر روی یک سکوی هشت ضلعی بزرگ بنا شده و قطر بدنه منار در پایین در حدود چهار متر و در بالاترین نقطه حدود یک متر است.
منار دارای سه طبقه است که دو طبقه آن دارای پله و طبقه بالایی بدون پله است، طبقه اول و دوم دارای تاج به دور منار است، پلههای منار به صورت مارپیچ با گردش برخلاف عقربههای ساعت بالا رفته و در طول مسیر دریچههایی برای نور و تهویه هوا در بدنه منار تعبیه شده است.
بدنه منار جمعاً دارای ۲۰ ردیف تزئینات زیبای آجرکاری است، طبقه نخست ۱۰ ردیف که با تاج آن ۱۱ ردیف میشود و ردیف هشتم کاشی نوشته فیروزهای رنگ مزین به آیات قرآن است، ردیف نخست ساق هشت ضلعی است و در ردیف دوم رو به قبله مربع بزرگی قرار دارد که محل کتیبه بوده است.